آمار سرطان در اصفهان از متوسط کشوری بالاتر است

تحقق نیافتن سیاست های برنامه پنجم در حوزه بیماری های غیرواگیر دراستان

به گفته قائم مقام معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، طبق آمارهای رسمی سالانه ۱۰۰هزار نفر سرطانی جدید در کشور شناسایی و به آمار سرطانی ها افزوده می شود. طلوعی توضیح می دهد: بیماری قلبی عروقی، تصادف، سرطان و اختلالات خلقی بیشترین عامل مرگ و میر در کشور بوده است. او سپس از آمار سرطان در اصفهان رونمایی می کند: میزان شیوع سرطان در ورزنه دارای نسبت ۹۳ در ۱۰۰هزار نفر است، در حالی که این رقم در سطح کشور ۱۳۵، در استان اصفهان ۱۶۱و در شهرستان اصفهان ۱۷۵در یک صد هزار است .مدت ها بود که آمار سرطان و وضعیت اصفهان در این خصوص اعلام نمی شد تا حاشیه سفر خبرنگاران به شرق اصفهان باعث شد تا چنین آماری رونمایی شود. بررسی و تحلیل آمار فوق نشان می دهد اصفهان رتبه نخست سرطان در کشور را دارد و بنابراین می توان گفت که وضعیت وخیم است! چند ماه قبل اصفهان میزبان هشتمین همایش سالانه کلینیکال انکولوژی ایران بود و دبیر این همایش علت برگزاری همایش یاد شده در اصفهان را این گونه توصیف می کند:« لزوم اهمیت برپایی همایش سالانه کلینیکال انکولوژی در اصفهان شیوع بالای سرطان در این استان است.»سال گذشته نیز معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اعلام کرده بود که آمار سرطان نه تنها در اصفهان روند صعودي دارد كه آمارش در استان، بيشتر از ديگر استان هاي كشور است.دكتر جوادي، اصفهان را پايتخت سرطان سينه كشور می داند.باید گفت سرطان مثانه نيز سير صعودي خود را آغاز كرده است. به گفته او سرطان تيروئيد به تازگي شيوع بالايي در ميان زنان اصفهاني يافته كه نسبت به كشوري، آمار درشت تري را به خود اختصاص داده است.جمع بندی همه این آمارها لزوم پیشگیری و درمان سرطان را به خصوص با وجود آلودگی هوا در اصفهان گوشزد می کند، برنامه ای که گویی فراموش شده است.

برنامه ای که اجرا نشد

سال گذشته همزمان با هفته سرطان اعلام شد برنامه ملي سرطان مصوب شده، برنامه اي كه بر چهار محور پيشگيري، تشخيص زود هنگام، تشخيص قطعي و درمان هاي حمايتي- تسكيني استوار بوده و با اجراي آن بايد ميزان ابتلا به سرطان، و مرگ و مير ناشي از آن كاهش و در عين حال كيفيت زندگي اين بيماران ارتقا يابد.البته در سال ۸۶ نيز تدوين برنامه مشابهي با عنوان « برنامه ملي پيشگيري و مراقبت از سرطان» اطلاع رساني شد كه تاكنون خبري از اجراي آن در دست نيست، به غير از اجراي نه چندان كامل مرحله نخست آن كه از سال ۸۴ كليد خورده و ثبت آمار سرطان در كشور، نام گرفت. در آن زمان اعلام شد حدود ۵۰ هزار بيمار سرطاني مطابق آمار رسمي و ۷۵ هزار بيمار با استناد به آمار غيررسمي، بيمار سرطاني در سراسر كشور وجود دارد. در صورتي كه برنامه ملي پيشگيري و مراقبت از سرطان در همان زمان اجرايي ميشد، به طور قطع امروز آمار مبتلايان به اين بيماري هزينه بر، اين چنين رشد نم يكرد. در سال ۸۶ نيز براي اين برنامه چهار محور اعلام شد كه شبيه همان چهارمحور برنامه مصوب شده فعلي است. اما مسوولان وقت وزارت بهداشت از تدوين گام بعدي اين برنامه نيز خبر داده بودند كه قرار بود خط مشي ها و شيوه هاي درماني براي هر سرطان به صورت جداگانه تدوين شود تا بتوان در درمان هر سرطان به موفقيت دست يافت. تا به امروز اما از اجرای هیچ یک از برنامه های یاد شده خبری نیست، مگر رشد آمار مبتلایان.

قرار بود پیشتاز باشیم

اسفندماه سال گذشته، مسوول برنامه كنترل سرطان دانشگاه علوم پزشكي اصفهان، از اجراي نقشه جامع سلامت اصفهان درخصوص كنترل، پيشگيري و درمان سرطان در استان از ابتداي سال جاری خبرداد. مریم طباطباییان، با توضیح اینکه طی برگزاري جلسهای در استانداري اصفهان اجراي اين برنامه به تمام نهادها و سازمان ها مشاركت كننده در طرح ياد شده ابلاغ شده و در اين برنامه بررسي تمام ريسك فاكتورهاي ابتلا به سرطان در اصفهان اعم از تغذيه، آلودگي هاي هوا، آب و خاك و… مورد بررسي قرار گرفته و راهكارهاي پيشگيري و درمان ارائه خواهد شد. بدین ترتیب اصفهان با اجرای نقشه جامع سلامت که یک نسخه بومی بود، باید در اجرای برنامه جامع کاهش سرطان پیشتاز می شد.طباطباییان درباره اجرا نشدن برنامه کشوری جامع پیشگیری از سرطان صحبت می کند؛ درباره اینکه هنوز بودجه طرح از تهران نیامده و وزارتخانه برنامه هدفمندی برای هر شهرستان و استان معین نکرده است. او توضیح می دهد که نقشه جامع سلامت اصفهان که مصوبه استانداری را به همراه دارد نیز اجرایی نشده است.او تاکید می کند آمار سرطان در اصفهان مطابق شیوع کشوری و ۱۲۵ تا۱۳۰ در۱۰۰هزار نفر بوده و بیشتر نیست!

نقشه ای که اجرا نشد

ارديبهشت سال گذشته در استانداري اصفهان و طي مراسمي از نقشه جامع سلامت استان پرده برداري شد. در اين نقشه كه كنترل چندين بيماري غير واگير در مدت زماني مشخص مورد بررسي قرار گرفته و براي هر يك برنامه قابل اجرا تدوين شده است، براي سرطان نيز برنامه اي هدفدار ارائه شد كه عملياتي شدنش ميتواند اصفهان را در كنترل و پيشگيري از سرطان در كشور پيشتاز كند.دربخش سرطان نقشه یاد شده، از سرطان به عنوان سومین عامل مرگ در کشور و دومین عامل مرگ در اصفهان(در سال های۸۵ تا ۸۹ ) با۱۲.۵۶درصد کل مرگ های ثبتی استان، یاد شده است. در این سال به ترتیب سرطان معده با۱۴.۳درصد، ریه۱۳.۴درصد و لوسمی۱۳ درصد، مرگ را به همراه داشته است که سرطان سینه با۵.۴۹درصد در اولویت هشتم قرار گرفته بود.در نقشه یاد شده در بخش اولویت های سلامت استان، پیشگیری و کنترل سرطان در رده سوم ایستاده تا در سه برنامه پنج ساله و درقالب۱۵سال، اهداف زیر برآورده شود: ارتقای تشخیص به موقع سرطان های شایع به  ۳۰ درصد، کاهش شیوع مصرف دخانیات در افراد بالای۱۵سال به۱۰درصد، کاهش باقیمانده سموم در فرآورده غذایی به ۱۰ درصد، کاهش آلاینده فزیکی و شیمیایی آب تا۲۰ درصد، کاهش آلاینده خاک به  ۴۰ درصد، کاهش فلزات سنگین در رنگ ساختمانی تا سطح استاندارد جهانی و کاهش آلاینده های هوا به ۵۰ درصد.حداقل شش سازمان و نهاد دولتی و خصوصی عضو کارگروه پیشگیری از سرطان استان بوده اند که حداقل ظرف ۱۱ ماه گذشته باید اهداف یاد شده را تعقیب می کرده اند.

عقب افتادگی اصفهان

اصفهان نه تنها از اهداف نقشه ای که برای سلامت مردم اصفهان کشید، عقب افتاد که در واپسین ماه های باقیمانده از برنامه پنجم توسعه، نتوانست سیاست های این برنامه را به طور کامل اجرا کند. مطابق این برنامه باید شیوع سرطان در سال۹۴، از۹۵ در ۱۰۰هزار سال شروع برنامه یعنی سال۸۹ با رشد  ۴ درصد به شیوع ۱۲۰ در ۱۰۰ هزار نفر رسیده باشد. این در حالی است که مطابق آمار درج شده در ابتدای این گزارش در حال حاضر این رقم در سطح کشور ۱۳۵، در استان اصفهان ۱۶۱و در شهرستان اصفهان ۱۷۵در یک صد هزار است که بالاتر از رقم اعلام شده در برنامه پنجم است. به نظر می رسد که تحقق نیافتن سیاست های برنامه پنجم در حوزه سرطان در کشور محقق نشده باشد؛ چرا که آمار سرطان حاکی از رشد شتابزده این بیماری دارد.

خشکی زاینده رود، آلودگی هوا و سرطان

به گفته مسوول برنامه کنترل سرطان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، آلودگی هوا به همراه خشکی زاینده رود که تغییر اکوسیستم را رقم زده، ژن و کم تحرکی از جمله دلایل رشد آمار سرطان در اصفهان است.طباطباییان توضیح می دهد: خشکی زاینده رود، آلودگی هوا را تشدید کرده و حضور صنایع بزرگ که در طول سال ها به این آلودگی ها دامن زده، زمینه را برای ابتلا به این بیماری فراهم کرده است.یافته های علمی نشان می دهد، یک سوم تمام سرطان ها قابل پیشگیری و یک سوم آنها نیز درمان پذیر است. اما در کشور و در اصفهان، کشف این بیماری در مراحل پیشرفته اتفاق می افتد که درمان قطعی سرطان از گزینه های درمانی حذف شده و درمان تسکینی و کنترل کننده، جایگزین آن می شود. این امر خلاف کشورهای پیشرفته است در این کشورها، تنها یک سوم موارد بیماری در مرحله حاد تشخیص داده می شود، اما در ایران حدود دو سوم سرطان ها در مرحله پیشرفته به پزشک مراجعه می کنند. متاسفانه برنامه های پیشگیری و اطلاع رسانی به مردم به خصوص در اصفهان بسیار ضعیف و تقریبا صفر بوده است.

Tagged as: , , ,

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *